Gemeente eiste erfpacht op van teruggekeerde Joden
De Andreas Bonnstraat in 1940. In deze straat zouden de panden 21-23
in een dossier belanden over wanbetaling door de Joodse eigenaar in de
daaropvolgende jaren. © Stadsarchief
De gemeente Amsterdam heeft na de Tweede Wereldoorlog Joodse oorlogsslachtoffers alsnog aangeslagen en beboet voor het niet betalen van erfpacht tijdens de oorlogsjaren. Dit blijkt uit stukken van het Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam (OGA).
De Joden werden zelfs aangeslagen als hun huizen op erfpachtgrond er niet meer stonden, omdat ze gesloopt of gebombardeerd waren
Het ging vaak om Joden wier huizen door de Duitsers of de NSB in beslag waren genomen. Sommigen van hen waren ondergedoken of afgevoerd naar een concentratiekamp.
De documenten zijn bij de digitalisering van dossiers in handen van studenten gekomen. Die ontdekten dat de gemeente de originele stukken één dezer dagen zal vernietigen.
Amsterdam dwong de Joodse oorlogsslachtoffers niet alleen alsnog erfpacht te betalen, maar legde hun ook een boete op wegens late betaling. De Joden werden zelfs aangeslagen als hun huizen op erfpachtgrond er niet meer stonden, omdat ze gesloopt of gebombardeerd waren. Daarmee trad Amsterdam strenger op dan andere gemeenten.
'Amsterdam heeft het nooit rechtgezet'
Ronny Naftaniël van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (Cidi) kent deze kwestie in grote lijnen. 'Er zijn echter weinig details bekend. En Amsterdam heeft dit, voor zover wij weten, nooit rechtgezet.'
Als penningmeester van het Centraal Joods Overleg onderhandelde Naftaniël over restitutie van Joodse tegoeden. 'Met de regering zijn we eruit. Maar onderhandelingen met lagere overheden moeten nog beginnen.'
Volgens Naftaniël was ook sprake van onrechtmatige naoorlogse inning van hondenbelasting en 'straatgelden' (ozb) bij Joodse oorlogsslachtoffers. 'Hetzelfde gebeurde door gas- en elektriciteitsbedrijven, die in handen waren van de steden.'
Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (Niod) stelt dat wetenschappelijk niets bekend is over deze kwestie. De zaak kwam ooit in 1948 kort in Het Parool aan de orde, na een besluit van de gemeenteraad.
De gemeente Amsterdam wil goed naar de zaak kijken. Over mogelijke stappen is overlegd met het Niod. Het Verbond van Verzekeraars en het Nationaal Archief is om informatie gevraagd.
© Het Parool 2013.
|
wezen.org
