HET VRIJE WESTEN Leon de Winter
Obama's sympathie ligt bij Palestijnen
Ten noorden van Tel Aviv is Israël – het Israël van de wapenstilstandslijn van 1949 – niet meer Dan vijftien kilometer breed. Mijn vrouw rent dat in anderhalf uur. Een raket die wordt afgevuurd vanaf de Westoever doet er minder dan een minuut over om het strand te bereiken, te kort voor mensen om een schuilkelder in te duiken. Militairen zeggen: Israël heeft geen ’strategische diepte’. Wat dat betekent is duidelijk.
In een gepacificeerde omgeving zou zo’n dunne grens geen probleem vormen. Nederland is in Limburg op een bepaalde plek nog dunner. Maar Israël ligt in het Midden-Oosten. Natuurlijk heeft Israël niets te maken met de achterlijkheid, de armoede, de vrouwenonderdrukking en het religieuze fanatisme in de Arabische wereld. Dat hebben de Arabieren zelf op Hun geweten. Maar op Israël wordt Hun zelfhaat geprojecteerd.
Waarom president Obama uitgerekend op dit moment in de geschiedenis Israël bij de verwarrende ontwikkelingen in de Arabische wereld wilde betrekken, is geen raadsel. Obama heeft zich lange tijd verdiept in het IsraëlischPalestijnse conflict, en tot hij senator in DC Wilde worden, vertoonde hij zich veelvuldig op bijeenkomsten van Palestijnen. Hij heeft een cursus gevolgd bij de omstreden Egyptische ideoloog Edward Said (die altijd beweerde Palestijn te zijn, wat een fictie was) en in Chicago waren Obama’s beste vrienden de terrorist William Ayers en Saids opvolger Rashid Khalidi, op dit moment de meest vooraanstaande verdediger van de Palestijnen in de VS.
Obama besloot zijn mond over Israël te houden toen hij Amerikaanse Joden nodig had bij de campagne om senator te worden. Maar het is duidelijk waar zijn hart ligt.
Noord-Brabant
Wanneer je het gigantische grondgebied tussen de Atlantische en de Indische Oceaan in ogenschouw neemt, is het moeilijk om Israël te vinden. Het is een schilfertje land aan de westerse grens van het grote Aziatische continent. Gaza heeft de omvang van een ranch van een Amerikaanse miljardair. De Westoever is nauwelijks groter dan de provincie Noord-Brabant, en de omvang van de Joodse nederzettingen daar bedraagt daarvan, uiteindelijk, slechts enkele procenten, die Ehoed Barak in zijn vredesvoorstellen had willen behouden door een grondruil bij, bij voorbeeld, het piepkleine Gaza.
Ja, er zijn duizenden slachtoffers gevallen sinds de oorlog in 1948, maar op de beroemde lijst met het aantal doden in conflicten sinds 1950 van de Duitse socioloog en genocidedeskundige Gunnar Heinsohn staat het IsraëlischArabische conflict op plaats 49. Wie de kranten leest, denkt dat dit conflict het ergste in de wereld was (dat was de massaslachting door Mao in China).
Israël heeft het zuiden van Libanon en Gaza opgegeven – wat het terugkreeg waren raketaanvallen. Al sinds 1948 gaat dit conflict niet over land – het gaat over bestaansrecht. In één zin luidt dit conflict: de meerderheid van de Palestijnen kan het bestaan van de staat Israël niet verdragen. En omdat Israëliërs zichzelf niet willen opheffen, blijft dit conflict voortduren tot een van de twee partijen ineenstort.
De huidige Palestijnse identiteit is een recente uitvinding. Met de term Palestijnen werden tot de oprichting van de staat Israël de daar levende Joden bedoeld. De bekende Israëlische krant The Jerusalem Post heette vóór 1950 The Palestine Post. Het bindmiddel van de Arabieren die zich Palestijnen noemen is de droom van het ’recht op terugkeer’ naar de streken die nu in Israël liggen. Als Israël dat zou toestaan, zou het ophouden te bestaan. Het conflict is dus onoplosbaar tot de Palestijnen er zich bij neerleggen dat Israël, een van de in technologisch opzicht meest vernieuwende landen in de wereld, niet zal verdwijnen.
Benjamin Netanjahoe en al zijn voorgangers hebben het voortdurend benadrukt: Israël kan onmogelijk het ’recht op terugkeer’ aanvaarden. Tegelijkertijd kan geen enkele Palestijnse leider dat ’recht op terugkeer’ opgeven. Israël wil de Westoever niet verlaten zonder duidelijke voorwaarden – een militaire aanwezigheid langs de Jordaan, een gedemilitariseerde Palestijnse staat, het behoud van grote nederzettingen langs de grenzen van 1949, een open en veilig Jeruzalem – en dus blijft de huidige situatie voortbestaan.
Weet Obama dit niet? Natuurlijk wel. En hij weet ook dat hij Netanjahoe, die onderweg weg was naar Amerika, met zijn speech zou provoceren, ook al week hij nauwelijks af van het bestaande Amerikaanse idee dat Israëls toekomstige grenzen, met correcties, min of meer die van 1949 zouden volgen. Maar Obama’s sympathie ligt aan de Palestijnse Kant, en dat was voelbaar.
De sympathie van het Congres ligt aan de Israëlische zijde, zoals de overweldigende begroeting van Netanjahoe in het Huis van Afgevaardigden liet zien. Netanjahoe’s speech werd zesenvijftig keer door applaus onderbroken, vijfentwintig keer was het een staande ovatie. Het was een dramatisch signaal van het Congres aan Obama: je bent te ver gegaan. De Democratische leider Harry Reid gaf op een congres van Joodse organisaties afgelopen maandag een felle pro-Israëlspeech en viel Obama publiekelijk af. Ook Nancy Pelosi wist niet hoe snel ze afstand van Obama moest nemen. Amerika houdt van Israël. Amerika herkent zich in het grootse menselijke experiment dat de Joden daar uitvoeren.
Misvatting
Obama is een ideoloog en kan dus de wereld niet objectief bekijken. Hij denkt dat de demonstraties en opstanden het begin inluiden van moderne Arabische samenlevingen, maar dat is een misvatting. Die vermeende modernisten had hij een positieve boodschap willen brengen – het werkte als een boemerang.
Hij heeft zijn partij geërgerd, Joodse donoren, Israël, en de Palestijnen ook.
In september zijn er verkiezingen in Egypte. Inmiddels wordt de grens met Gaza geopend en krijgt Hamas, een islamistisch-fascistische beweging gesteund door Iran, de ruimte raketten te importeren. In september weten we of dat een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten inluidt. Eén ding is zeker: de koude vrede tussen Israël en Egypte is ten einde. Wat een Arabische lente lijkt te zijn, is in werkelijkheid het begin van een nieuwe diepe winter. Obama heeft er geen enkele greep op.
|