De fysieke zelfhaat van Joden
Door Jos Palm
reacties (14)
Joodse turners.
© UIT HET ARCHIEF BERT BAKKENES
De Joods-Amerikaanse schrijver en antropoloog Melvin Konner schreef een boek over de verhouding die Joden in de afgelopen eeuwen met hun eigen lichaam hadden en hoe anderen naar dat lichaam keken. De fysieke verdachtmakingen begonnen ver voordat Hitler nog geboren moest worden.
Politici van Wilders tot Rutte hebben er de mond vol van. Maar bestaat de Joods-christelijke cultuur eigenlijk wel? Want wat wordt er bedoeld als er gesproken wordt van de joods-christelijke traditie? Veel meer dan dat we gezamenlijk een halve bijbel – het oude testament – en eenzelfde soort God delen, kan het niet zijn.
En zelfs dat is een beschamend recente ontdekking, die pas gedaan werd nadat de Holocaust min of meer een onvoorziene finale werd van op zijn minst 2000 jaar antisemitisme. Want dat daarvoor de twee nooit positief in één adem zijn genoemd, kan geen toeval zijn. Wanneer christenen over ’het oude volk’ spraken dan was dat altijd om de eerstgenoemde gunstig te onderscheiden van de zonen Abrahams die ’ons’ dan wel één God hadden gebracht, maar deze onbeholpen hadden aanbeden door de Verlosser niet te erkennen en vervolgens te vermoorden.
De Joden, kortom, zijn een kleine 2000 jaar afgeserveerd als de schlemielen van ons monotheïsme en van onze beschaving, alle lippendienst aan de gewenste gezamenlijkheid verandert daar niets aan. Hun geest dwaalde en heel hun lichamelijke verschijning was een tastbaar bewijs van hun onvolmaaktheid. Dat is de meest bondige samenvatting van de christelijk gelegitimeerde westerse houding tegenover de Joden, die op den duur zelf ook gingen geloven dat, behalve hun God, alles aan hen minder was.
Het is dan ook goed dat de Joods-Amerikaanse schrijver en antropoloog Melvin Konner een studie heeft geschreven waarin hij als zelfbewuste Jood kijkt naar zichzelf en zijn volk. ’Het Joodse lichaam’ heet zijn boek, en alleen dat al is een prettige provocatie tegenover de geschiedenis, waarin de jood al in 1888, ver vóór Hitler dus, werd omschreven als herkenbaar aan zijn ’onrustige, achterdochtige oogopslag’, ’kromme neus en neusvleugels’, ’dikke lippen en rattentanden’ en zijn ’afstotelijk achteraanzicht’. En dit soort fysieke verdachtmakingen begonnen al veel eerder, laat Konner zien in zijn boek dat zowel beeld als zelfbeeld van het jodendom behandelt.
Konner neemt zogezegd het heft in eigen handen. Wat een Jood was, werd heel lang door anderen bepaald, nu vertelt een Jood dat zelf. En het is misschien wel tekenend dat de auteur dat besluit te doen als hij voor het eerst vader wordt en het begrip kwetsbaarheid een veel riskantere betekenis krijgt, nu hij een kind heeft om voor te staan.
Sterk, zwak, en uiteindelijk weer sterk; krijger van Jahweh, horige van de westerse beschaving, en opnieuw krijger, maar dan van Golda Meïr. Dat is kort gezegd de geschiedenis van het Jodendom, die na de succesvolle oudtestamentische tijden tot en met de stichting van de staat Israël vooral reactief is. En dat is ook het verhaal dat Konner beschrijft. Zijn boek gaat telkens heen en weer, van de ideologie naar de werkelijkheid; van Joodse geest naar Joods lichaam en omgekeerd.
In den beginne hadden de Joden alleen een God die hen onderscheidde van de rest, deze Jahweh maakte hen machtig, terwijl hij tegelijkertijd zijn helden als David en Samson kneedde en beproefde naar zijn wil. Ze moesten zich besnijden en zich aan zijn wetten houden. Uiteindelijk draaide het bij het Joodse heldendom om God, niet om de sterveling; vroomheid was de hoogste categorie; ondanks alle grote oudtestamentische militaire prestaties ’bleef er een zekere scepsis heersen tegenover alles wat fysiek was’, schrijft Konner.
En het is precies deze dubbele erfenis, die de Joden parten zou spelen op het moment dat zij als het ware alleen nog een kop hadden en geen lichaam meer – dat wil zeggen geen eigen land, plek of staat meer. Wat overbleef in de diaspora was een geleerd hoofd, een handelskop, voor de rest was de Jood weerloos, en begon hij zich ook steeds afkeriger te voelen van zijn eigen lichaam. Zijn eigen symbolische gedrochtelijke schepping, de Praagse Golem, getuigde van fysieke zelfhaat en evenzeer deed de twintigste-eeuwse mode onder welgestelde joden om hun neuzen te laten rechttrekken en couperen dat, een verschijnsel dat natuurlijk ook ingegeven was door toenemend antisemitisme.
Zoals gezegd, begon de lichamelijke marginalisering heel vroeg, al ver voor het christendom.
In de antieke tijd vertegenwoordigden Apollo en Aphrodite het lichamelijke ideaal. Iedere Griek, iedere Romein mat zijn of haar eigen schoonheid af aan deze twee ook in talloze beelden aanwezige goden. De Joden hadden alleen een ’God zonder lichaam’, die ze niet af mochten beelden.
Welbeschouwd bleef het Apollinische ideaal de maatstaf. Zelfs het schelden op de baal bloed, vocht en drek die het lichaam was van kerkvader Augustinus, kon niet voorkomen dat, zeker vanaf de Renaissance, schoonheid gelijk stond aan welgevormdheid en harmonie, die ook het lichaam van de ontjoodse Jood Jezus aan het kruis nog sierde. De Jood was alles wat de westerse mens niet was. Of deze denkwijze vanzelfsprekend moest leiden tot de Shoah, is een debat waarin Konner zich niet begeeft. Wel trekt hij de onvermijdelijke conclusie dat de Jood als Jood niet hoefde te bestaan voor de meeste beschaafde christenen; Hitler maakte daarvan ’niet mocht bestaan’.
Maar hij bestond wel, ook lichamelijk, en steeds lichamelijker naarmate het antisemitisme toenam, maakt Konner duidelijk. En hij vertelt hoe de joden, zoals Mark Twain schreef, ’door de eeuwen heen een fantastische strijd hebben geleverd, en nog wel met de handen op de rug gebonden’. Konner speurt in het verleden en komt uit bij onverslaanbare Amerikaans-Joodse boksers uit de jaren twintig met namen als ’Jackie Kid Berg’ en ’Maxie Slapsie Rosenbloom’.
Veertig uit hun rijen werden wereldkampioen. Hoezo geen lichaam, lijkt Konner aldus te zeggen. En natuurlijk refereert de auteur aan het zogenoemde ’Muskeljudentum’ dat theoretisch werd gefundeerd in 1898 door de Joodse arts Max Nordau. Dit spierkracht-Jodendom stond aan de basis van de staat Israël dat op eigentijdse wijze de krachtige Hebreeër deed herleven en dat als zodanig de mythe van de zwakke Jood – een cultuurchristelijke schepping – logenstrafte.
Konners boek is verplichte kost voor belijders van de Joods-christelijke cultuur als vanzelfsprekendheid.
© Trouw 2010.
Zelfs indien Joden (de eeuwen door) een groep mensen zouden hebben gevormd met een uniek gemeenschappelijk genetisch kenmerk ("het Joodse gen"), dan nog resteren twee onoverkomelijke feiten : 1. Territoriale claims op andermans grondgebied van lieden die per heden genetisch zouden kunnen worden gelinkt aan een groep mensen, die millennia geleden tot dezelfde etnisch-culturele entiteit zouden hebben behoord, kunnen nooit op grond daarvan worden gehonoreerd. 2. De definitie van "het historische Joodse volk", is sowieso integraal gecontamineerd met (onwetenschappelijke) reli-metafysische projecties : "De Joods-etnische identiteit" is een fictie!
Robert Bleeker, Hoofddorp op 01-08-2010, 08:57
1. Omdat Israelische universiteiten de afgelopen decennia grotendeels ten prooi zijn gevallen aan de wereldwijde Joodse lobby (die obsessief de propagandistische perceptie (Hashbarah) van het bestaansrecht van het koloniale Joodse kalifaat op de vmlg Ottomaanse/Frans-Engelse kolonie Palestine tracht te construeren), moeten wetenschappelijke resultaten uit die hoek per definitie met de grootst mogelijke scepsis worden betracht. 2. Van Straten - een agnotische Joodse wetenschapper - haalde nog in Trouw van Feb. 2010 in dezen genadeloos een soortgelijk pretentieus Nature-referaat onderuit. 3. Beluister ook het Joodse Omroep interview met JvS.
Robert Bleeker, Hoofddorp op 01-08-2010, 08:57
Is de redactie vervangen door vakantiekrachten?
Kwaliteit van de artikelen is altijd van belang. Als je over zo'n gevoelig onderwerp een artikel plaatst, mag je helemaal verwachten dat dit aan hoge inhoudelijke eisen voldoet. Dit broddelwerkje is vaag, voegt niets toe.
Eric, Ede op 01-08-2010, 08:52
heelaas hebben jooden zichzelf door de eeuwen heen boven de andere mensen geplaatst ,omdat zij denken "het uitverkoren volk " te zijn .
het is begrijpelijk ,zo'n gedachte gang ,maar wel verkeerd .
dat is nooit de bedoeling geweest ,het ging erom de mensen naar het licht te trekken.
wat uitgelopen is op een drama.
heelaas ,is er nog iemand met verstand?
dolf, amsterdam op 01-08-2010, 08:51
Ach, die Jos Palm, die vindt dat het delen van de halve bijbel en dezelfde (soort) God eigenlijk niet zo veel voorstelt.
Jammer hoor, want dat is natuurlijk toch niet niks. Dat is gigantisch veel meer dan we delen met boeddhisten, mohammedanen, hindoe's en wat dies meer zij. Daarom is er sprake van een Joods-Christelijke cultuur, omdat we dat delen. Daarom verdient Israël onze steun : omdat echte Christenen helemaal niet vinden dat Joden de broers van apen en zwijnen zijn, maar de broeders en zusters van Christenen. Tot ik sterf zal ik dit blijven betogen, dwars tegen alle schunnigheid in !
Wim van Ingen , Ham (B) op 01-08-2010, 08:50
Ach, wat een merkwaardige reacties toch weer. Na de moord op 6.000.000 Joden in de twintigste eeuw en de niet aflatende stroom van oorlogshandelingen tegen Israël in de 50 jaar die daarop volgden, is de Joodse identiteit nu plotseling ook nog een reli-mythologische fictie. Zo zien we maar weer dat afkeer van Joden en het Jodendom een bizarre rits van afkeurenswaardige formuleringen weet te scheppen. Mag deze stuitende domheid een keer stoppen ?
Wim van Ingen , Ham (B) op 01-08-2010, 08:50
Robert Bleeker: Dat is incorrect. Joden vormden wel degelijk een coherente groep mensen. Lees zelf maar het artikel in Nature van 8 juli van dit jaar getiteld The genome-wide structure of the Jewish people van doron M. Behar et. al.
U leunt op verouderde onderzoeksresultaten.
Benech, Rijswijk op 31-07-2010, 21:02
De foto van de turners is inderdaad intrigerend - wat mij betreft staat deze menselijke Davidster voor de zelfredzaamheid van het Joodse volk. Zoals het artikel al aangeeft is het antisemitisme zo oud als het christendom zelf en heeft het zionisme laten zien dat slechts door eigen kracht iets voor de Joden te bereiken valt.
Israel is the best!
J. Koster, Dokkum op 31-07-2010, 20:57
niet het hele joodse volk hebben christus vermoord of daar toe opgeroepen, slechts enkele tientallen mensen die hem ruilden voor barabas
jacques willemen, tilburg op 31-07-2010, 20:56
Eerlijk gezegd vind ik de foto van de turners intrigerender dan het hele artikel.
Ik dacht: "Wat staan die mensen daar vreemd".
Totdat ik ineens doorkreeg dat ze met hun armen een Davidster vormen.
Of ben ik nou gek..
Ik krijg er in ieder geval een heel >>unheimisch<< gevoel bij.
Kan iemand daar zijn licht over laten schijnen?
Damen Amsterdam
Damen, Amsterdam op 31-07-2010, 14:14
De ongelooflijke, ja beschamende onkunde van de auteur blijkt wel uit:
"nadat de Holocaust min of meer een onvoorziene finale werd van op zijn minst 2000 jaar antisemitisme."
Hij weet dus niet eens dat Joden in sommige buurten van Amsterdam niet meer normaal over straat kunnen lopen.
Of het antisemitisme in de Arabibische wereld, zoals de uitzending van afgelopen vrijdag op Hamas TV in Gaza:
"De Joden, de afschuwelijkste wezens die Allah geschapen heeft, de broers van apen en zwijnen."
Likoed Nederland, Amsterdam op 31-07-2010, 12:21
De basis onder de analyse van Konner is de aanname, dat een lineaire genetische afstammingslijn zou lopen vanuit de hoofdbewoners van Judea en ommelanden van 2000 jaar geleden en die lieden, die zich de eeuwen door "Joden" noemen. Daarvoor voert hij impliciet het geloofsdogma van "het Joodse Volk" op, als ware dat een historische FYSIEKE constante. Ook neemt Konner blind de metafysisch bepaalde hypothese voor waar aan, dat "de Joodse diaspora" een historisch feit zou zijn. Echter, de "Joodse" wetenschappers Shlomo Sand en Jits van Straten debiteren sterke argumenten voor de stelling dat "de Joodse identiteit" een reli-mythologische fictie is.
Robert Bleeker, Hoofddorp op 31-07-2010, 09:21
Wat een vreemd schrijfsel. Onder het mom een boek te bespreken even twee pagina's vol schrijven met voor Joden denigrerende zaken, die stuk voor stuk ook nog onzinnig blijken.
Gedurende het Interbellum zullen dit soort stukken regelmatig in de krant hebben gestaan.
Gert Visser, Veessen op 31-07-2010, 08:50
Geen idee waar dit over gaat.
Geen enkele interessante conclusie wordt getrokken, alleen maar simplistisch beschreven.
Totaal irrelevant om het over 'zelfbeeld' te hebben; van een zelfbeeld is om te beginnen nauwelijks sprake, aangezien dit volledig vastzit aan het antisemitische beeld van de 'buitenwereld'.
Het is niet het lichaamsbeeld dat de Jood en/of de buitenwereld bepaalt...eerder andersom...
B. de Vries, Utrecht op 30-07-2010, 23:17
|
