|
|
|
| www.volkskrant.nl - maandag 2 februari 2009 |
|
‘Pius X’ verafschuwt de modernisering Van onze correspondent Eric Arends ROME - Oerconservatief, naar binnen gekeerd en onlosmakelijk verbonden met kerktradities die de meeste katholieken achter zich hebben gelaten: de priesterbroederschap Sint Pius X is geen toonbeeld van verlichting. Bisschop Richard Williamson, de door paus Benedictus XVI gerehabiliteerde holocaustontkenner, vertegenwoordigt een religieus gezelschap dat modernisering verafschuwt.
De Engelse bisschop Williamson verkondigde geen officieel standpunt van de broederschap met zijn uitspraak dat er in de Tweede Wereldoorlog geen gaskamers hebben bestaan en er geen genocide is gepleegd op zes miljoen Joden. Maar de priestercongregatie, genoemd naar de traditionalistische paus Pius X (1835-1914), grossiert in onalledaagse opvattingen.
Afgelopen donderdag nog memoreerde de kloosteroverste van de broederschap in Rimini hoe de broeders in 2006 ‘aanstoot’ hebben genomen aan ‘het gebed dat Benedictus XVI in Istanbul heeft uitgesproken’. Dergelijke gestes ter bevordering van de interreligieuze dialoog zouden ‘valse religies’ als de islam en het hindoeïsme maar gelijk stellen aan het ‘ware, rooms-katholieke geloof’.
Gelijkheid tussen man en vrouw is voor de priestercongregatie evenmin mogelijk. Een aan de broederschap gelieerde school in het Amerikaanse Kansas deed vorig jaar niet mee aan een basketbalwedstrijd die zou worden geleid door een vrouwelijke scheidsrechter. Officieel omdat jongens ‘mannelijke rolmodellen’ nodig hebben. Officieus omdat een vrouw in de Pius-optiek geen zeggenschap over een man mag hebben.
Onvrede over de moderne uitgangspunten uit het tweede Vaticaanse concilie leidde in 1970 tot de oprichting van de priesterbroederschap. Initiatiefnemer was de Franse bisschop Lefebvre, die het concilie omschreef als een ‘compromis met de ideeën van de moderne mens’. De ‘Lefebvristen’ vinden onder meer dat een mis altijd in het Latijn moet worden gehouden, inclusief verwijzingen naar ‘het dwalende’ Joodse volk.
Verdenkingen van racisme en antisemitisme binnen de gemeenschap bestaan al langer. Lefebvre werd een jaar voor zijn dood in 1991 veroordeeld tot een boete omdat hij in een discussie over islamitische migranten had gewaarschuwd dat ‘jullie vrouwen, jullie dochters, jullie kinderen zullen worden gekidnapt en meegesleept naar plekken zoals die bestaan in Casablanca’.
Eind vorige week zei de voorman van de Pius-congregatie over de gaskamers dat zij ‘in elk geval hebben bestaan om te desinfecteren’. Hij durfde niet met zekerheid te zeggen ‘of ze doden hebben veroorzaakt of niet, want ik heb me niet in de kwestie verdiept’.  |