Rotterdam, 18 dec. NSB-leider Anton Mussert heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog een miljoenenvermogen bij elkaar geroofd.
Het betrof door afpersing verkregen bedrijven en in beslag genomen Joods bezit, waaronder huizen en edelmetaal. Dat heeft voormalig Vrij Nederland-redacteur Tessel Pollmann ontdekt.
Pollmann werkt met een bijdrage van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten aan een boek met portretten van NSB’ers rondom Mussert. Vandaag publiceert ze op haar website de eerste resultaten van haar onderzoek.
Mussert was een bemiddeld man. Kort na de bevrijding is vastgesteld wat de bezittingen van de NSB-leider waard waren, voor zover ze achterhaald konden worden. Hij bezat onder meer vijf huizen en drie drukkerijen. Men kwam toen uit op bijna 900.000 gulden, omgerekend naar de huidige koopkracht ruim tien miljoen euro.
Meteen na aanvang van de Duitse bezetting begon Mussert zijn fortuin te vergaren, zegt Pollmann. „Hij was toen al eigenaar van de huisdrukkerij en -uitgeverij van de NSB. Aan dat imperium wilde hij graag drukker en uitgever Bosch uit Utrecht toevoegen. De eigenaren gingen niet in op zijn aanbod, waarna Mussert via de Duitsers in het bezit kwam van in beslag genomen aandelen van Joodse aandeelhouders.”
Met dat belang lukte het Mussert nog steeds niet Bosch te verwerven. Daarom werden de duimschroeven aangedraaid. Per 1 maart 1942 kreeg Het Utrechts Dagblad, een uitgave van Bosch, een verschijningsverbod. Commissarissen en directie werden gearresteerd en gevangengezet, tot ze toegaven.
De NSB-leider bewoog zich ook op de onroerendgoedmarkt. Hij kocht onder meer een fraai woonhuis van verjaagde Joden in Den Haag. Om de hoek was het huis van zijn nicht, tevens moeder van zijn minnares Marietje.
De lijst met wederrechtelijk verkregen bezit is lang, zegt Pollmann. „En dat terwijl Mussert na de oorlog werd afgeschilderd als een saaie burgerman, onder meer door Loe de Jong. Dat beeld moet dus worden bijgesteld.”
