|
|
|
|
|
|
| www.nrc.nl - dinsdag 7 februari 2006 |
Het "Rivierlandschap met veerpont" van Salomon van Ruysdael, in het Rijksmuseum Amsterdam, een van de 202 schilderijen die worden geretourneerd Geen juridische, maar morele gronden
Nederland geeft 202 schilderijen terug
Door onze kunstredactie DEN HAAG - De Nederlandse staat geeft 202 van de 267 geclaimde kunstwerken terug aan de erven Goudstikker. De teruggave geschiedt volgens staatssecretaris Medy van der Laan (Cultuur) op „morele gronden".
Dat heeft zij gistermiddag bekendgemaakt. De langverwachte beslissing past in de soepeler houding ten opzichte van verjaarde oorlogsclaims, waartoe het vorige kabinet besloot. Marei von Saher, de Amerikaanse schoondochter van Goudstikker, beschouwt de uitspraak als een doorbraak. Zij verwacht dat de beslissing haar zal helpen bij de verwerving van andere delen van de Goudstikker-collectie in het buitenland. In totaal willen de erven meer dan duizend werken terug.
Staatssecretaris Van der Laan blijkt van mening te verschillen met de Restitutiecommissie – die adviseert over alle oorlogsclaims – over de vraag of er rechtsherstel is geweest voor Goudstikker. De commissie meende van niet, Van der Laan van wel. Zij is het eens met minister Donner (Justitie) dat de zaak Goudstikker in 1999 is afgesloten met een vonnis van het gerechtshof, waarmee een eerder verzoek tot teruggave van Von Saher werd afgewezen. Commissievoorzitter B. Asscher beschouwt dit vonnis echter als „niet in orde” en „incompleet”.
De bewindslieden vreesden dat het overnemen van het advies op dit punt zou leiden tot nieuwe claims. Dit voorbehoud leidde tot tien dagen vertraging bij het naar buiten brengen van het besluit, dat uiteindelijk op morele gronden is genomen.
Tot de kunstwerken behoren schilderijen van Salomon van Ruysdael, Jan Steen, Jan van Goyen, Lucas Cranach, F. Lippi en C. Lorrain. Het Dordrechts Museum verliest onder meer Gezicht op de Oude Maas te Dordrecht van Jan van Goyen. Directeur Peter Schoon: „Verschrikkelijk. Dit is een trieste dag. Het eerste wat ik vanmorgen deed was naar het schilderij van Van Goyen toelopen op de zaal. Het is toch een soort kind van je.”
Voor de musea is de teruggave „een aderlating”, erkent Van der Laan, maar zij worden niet gecompenseerd. Bij een bruikleen- en beheerovereenkomst behoort ook „onderhoud en restauratie voor eigen rekening”. Zij kondigde wel aan met de nieuwe eigenares te gaan praten over de mogelijkheid van bruikleen. Volgens de commissie waren veertig van de 267 geclaimde werken geen bezit van Goudstikker. Over 21 andere was al een schikking getroffen in 1952. Twee werken worden vermist, twee zijn gestolen.
Bij dit artikel
copyright! © 2005 PCM Uitgevers B.V. NRC Handelsblad
|
