|
|
|
|
|
|
| www.volkskrant.nl - zaterdag 17 juni 2000 |
|
'Bod' ING aan holocaust-comite liet banken weinig keus Het Centraal Joods Overleg had genoegen genomen met 200 miljoen, maar het werden er 314. Overleg in de VS werkte als katalysator. Nu is het voorbij, hoopt CJO-voorzitter Markens. Van onze verslaggevers Toine Heijmans AMSTERDAM - Een 'bod' ING in Amerika heeft ertoe geleid dat de Nederlandse banken en beurs donderdag nauwelijks meer uit konden onder het betalen van 314 miljoen gulden aan de Joodse gemeenschap. Medewerkers van ING noemden het bedrag ,maandag tijdens een overleg met het Amerikaanse holocaust-comite van A. Hevesi, als uitkomst van een bepaalde rekenmethode. De Amerikanen vatten dit op als een bod.
Hevesi is leider van en comite dat banken international onder druk zet om hun oorlogsblazoen te schonen. Doelwit is onder meer ING, dat overnameplannen heeft in Amerika die door de Joodse lobby geblokkeerd zouden kunnen worden. In een gesprek tussen ING-vertegenwoordigers en S. Newman van het Hevesi-comite kwam de situatie aan de orde. Daarbij sprak ING over een bedrag van 314 miljoen gulden. Dat bedrag is vervolgens maatgevend geworden in de onderhandelingen.
De nederlandse Vereniging van Banken had echter een lager bedrag in gedachten: 290 miljoen was het 'ultieme bod', zegt directeur H. Blocks. Dat leidde bij de besprekingen donderdagavond tot een merkwaardige situatie. ING ontkende bij hoog en laag een deal met Hevesi te hebben gesloten, maar kon er niet onderuit dat de Amerikanen rekenden op 314 miljoen.
Het Centraal Joods Overleg zette donderdag in op een vergoeding van 340 miljoen en hield daar stevig aan vast - met ruggesteun van het eveneens Amerikaanse Joods Wereldcongres en met de wetenschap dat ING al met het Hevesi-comite had gesproken.Uiteindelijk werd het bedrag gemiddeld tot 314 miljoen - precies wat de ING-vertegenwoordigers in Amerika hadden genoemd.
'Achteraf was het tactischer van ING geweest dat overleg in Amerika een weekje uit te stellen', zegt Blocks. 'In Amerika is dat bedrag gaan rondzoemen, waardoor er piketpaaltjes voor het overleg zijn geslagen', zegt R. Naftaniel van het CJO. Volgens woordvoerder van de ING ging het om een gesprek dat al langer op de agenda stond. 'Na afloop is een toelichting gegeven over de stand van zaken in Nederland met betrekking tot het rechtsherstel. Daar is gesproken over een methode waarmee de schadevergoeding kan worden uitgerekend.
Het kan zijn dat de tegenpartij dit ten onrechte heeft opgevat als een financieel voorstel. Misschien was het ook tactiek, om de onderhandelingen in Nederland te versnellen.'
De gang van zaken illustreert hoezeer bankverzekeraar ING in zijn maag zat met de Joodse claim. Het concern wil twee Amerikaanse verzekeraars overnemen (ReliaStar en Aetna) en vreesde een blokkade door de machtige lobby van het Joods Wereldcongres (JWC) en het Hevesi-comite.Blocks noemde de Amerikaanse druk op ING en de andere banken donderdagnacht 'een lichte vorm van chantage'.
Het CJO heeft flink meer gekregen dan het zich had voorgesteld. Naar buiten toe claimde het al enige tijd 505 miljoen gulden, maar intern was besloten dat met tweehonderd miljoen ook genoegen zou worden genomen.Als de beurs en de banken dat bedrag bij een eerder overleg op tafel hadden gelegd, was het CJO tevreden geweest. Maar de NVB wilde toen alleen praten over het aanstellen van een bemiddelaar.
Copyright: de Volkskrant 
'Ik hoop niet dat het over een tijdje weer begint'
AMSTERDAM - Met het akkoord tussen het Centraal Joods Overleg (CJO), de Nederlandse banken en de beurs, komt het einde in zicht van de moeizame onderhandelingen over excuses en financiele compensatie voor de in de Tweede Wereldoorlog geleden schade.
'Ja, dit kun je zien als een afronding. We hebben goede afspraken gemaakt waar, hoop ik, iedereen mee kan leven', aldus H. Markens, voorzitter van het CJO.
Er speelt nog een klein akkefietje met de Nederlandse Bank en de commissie-Ekkart studeert nog op de herkomst van in de oorlog geroofde kunst. Maar de zwaarste klussen zijn nu wel geklaard.
Het CJO schaakte de laatste jaren op minstens vier borden tegelijk. Recent werden overeenkomsten bereikt met de Nederlandse regering en de verzekeraars. Over de claims op gestolen kunst kan pas over twee jaar, na rapportage van de commissie Ekkart, helderheid worden verkregen. Het CJO kan nu reeds rekenen op bijdragen van de overheid (400 miljoen gulden), verzekeraars (50 miljoen gulden) en banken en beurs (314 miljoen gulden). Samen is dat 764 miljoen.
De verdeling van die bedragen heeft al tweedracht gezaaid in de Joodse gemeenschap. Kritiek is er vooral op de voorgenomen uitkeringen aan Joodse instanties. Volgensmarkens zou tussen 10 en 20 procent van het totaalbedrag ten goede komen aan de zorginstellingen voor Joodse overlevenden van de holocaust in Nederland en Israel.
De rest gaat naar individuele slachtoffers. Maar er staat volgens de voorzitter nog niets vast. Alle kritiek is daarom 'prematuur'. Er wordt overleg met de regering een Zelfstandig Bestuurs Orgaan in het leven geroepen, dat over de verdeling beslist.
In het bestuursorgaan wordt tot in detail vastgesteld wie in aanmerking komen voor een uitkering en welke claims worden gehonoreerd. 'Daar gaat het CJO niet over', aldus Markens.
De hernieuwde aandacht voor het lot van de Joodse overlevenden werd in 1995 aangewakkerd door het onderzoek van de Amerikaanse senator D'Amato naar de Joodse tegoeden op Zwitserse banken.
Bijna dertig jaar na de opheffing van de Raad voor het Rechtsherstel, sloeg deze vonk over naar Nederland en werd een viertal onderzoekscommissies aan het werk gezet.
De akkoorden die het CJO nu sluit, vloeien daaruit voort. Als het aan Markens ligt, wordt er nu een punt gezet achter deze ontwikkeling. 'Alsjeblieft, ik hoop niet dat alles over een tijdje weer begint. Dit kost zoveel tijd en energie van de mensen. Het is zo emotioneel. Dit was voldoende.'
Copyright: de Volkskrant
Dreiging met boycot door akkoord van de baan
NEW YORK - De dreiging van een boycot van Nederlandse banken en de beurs door Joodse lobbyorganisaties in de Verenigde Staten is van de baan. Het Joods Wereld Congres (WJC) buigt zich maandag over de overeenkomst tussen banken, beurs en Centraal Joods Overleg. 'Het akkoord moet nog in detail worden uitgewerkt, maar ik verwacht geen problemen', aldus directeur Steinberg van het WJC.
De 'controller' van de stad New York, Hevesi, liet weten 'heel blij' te zijn met het akkoord. Het zogenoemde Hevesi Comite, een machtig netwerk van negenhonderd financiele hoofdfunctionarissen in Amerikaanse steden en staten, vroeg eind mei om rapportage over de onderhandelingen. Daarmee zette het de Nederlandse banken en de beurs onder druk.
De onuitgesproken dreiging was dat het comite op den duur een boycot tegen Nederlandse banken zou kunnen instellen. 'De tijddrong, want de overlevenden van de holocaust zijn in de tachtig', aldus woordvoerder Neustadt.
Volgens WJC-directeur Steinberg bevat het akkoord twee belangrijke elementen: 'de morele restitutie, in de vorm van excuses en een historisch onderzoek om de waarheid aan het licht te brengen; en de materiele restitutie'.
Steinberg vindt het eerste element het belangrijkste. 'Over het exacte bedrag konden compromissen worden gesloten.' Steinberg bevestigt dat een vertegenwoordiger van de Nederlandse Joodse gemeenschap met hem heeft overlegd over de ondertekening van het akkoord.
Het is niet de eerste keer dat nederlandse financiele instellingen te maken hebben gekregen met het Joods Wereld Congres in de kwestie van de vergoedingen voor overlevenden van de holocaust. Het WJC dreigde begin dit jaar Aegon met een boycot. Aegon weigerde zich aan te sluiten bij de in London gevestigde internationale commissie-Eagleburger, die zich buigt over de holocaust-clamims.
Copyright: de Volkskrant
|